Η Διαδικασία
Σύναψης Πολιτικής
Συμβίωσης δυνάμει
του Πολιτικής
Συμβίωσης
Νόμου του 2015

Ο περί Πολιτικής Συμβίωσης Νόμος του 2015 (αρ. 184(Ι)/2015) τέθηκε σε ισχύ με τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 9/12/2015 και τροποποιήθηκε με δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 17/8/2020. Ο νόμος εισαγάγει στην κυπριακή έννομη τάξη το θεσμό της Πολιτικής Συμβίωσης. Η βασική αρμοδιότητα σε ότι αφορά στη σύναψή της αποδίδεται στο Ληξίαρχο που είναι ο Έπαρχος.  Η Πολιτική Συμβίωση, που συνάπτεται, δυνάμει του Πολιτικής Συμβίωσης Νόμου του 2015 ( εξαιρουμένου του περί Υιοθεσίας Νόμου) έχει τα αντίστοιχα αποτελέσματα και συνέπειες με την τέλεση γάμου και οιαδήποτε αναφορά σε νομοθετήματα της Κυπριακής Δημοκρατίας σε σύζυγο θα ερμηνεύεται και ως αναφορά σε συμβίο.

Η διαδικασία σύναψης Πολιτικής Συμβίωσης πραγματοποιείται στις Επαρχιακές Διοικήσεις και ενώπιον του Έπαρχού ο οποίος ασκεί καθήκοντα Ληξίαρχου. Η σύναψη γίνεται αποκλειστικά κατόπιν ραντεβού στην επαρχία στην οποία διαμένει ένα εκ των ενδιαφερομένων προσώπων, ή, σε περίπτωση που δεν διαμένουν μόνιμα στη Δημοκρατία, της επαρχίας της επιλογής τους.  Σε περίπτωση που αμφότεροι οι προστιθέμενοι να συνάψουν Πολιτική Συμβίωση είναι τουρίστες, έχουν ελεύθερη επιλογή επαρχίας.

Για τον καθορισμό της διαμονής, ένα οποιοδήποτε από τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα μπορεί να προσκομίσει ένα από τα ακόλουθα τεκμήρια:

• Πιστοποίηση από Κοινοτάρχη οικείας ενορίας
• Λογαριασμό υπηρεσίας κοινής ωφελείας (νερό, τηλέφωνο, ρεύμα, σκύβαλα, κλπ.)
• Άλλο δημόσιο έγγραφο που καταδεικνύει διεύθυνση διαμονής Ø
• Πολίτες κρατών – μελών της ΕΕ ή πολίτες τρίτων χωρών μπορούν, επιπρόσθετα των πιο πάνω, να παρουσιάσουν τίτλο/ άδεια διαμονής που κατέχουν, εφόσον το έγγραφο που κατέχουν αναγράφει τη διεύθυνση διαμονής τους.

Τα προτιθέμενα να συνάψουν Πολιτική Συμβίωση πρόσωπα, αφού, λοιπόν, διευθετήσουν ραντεβού στην οικεία Επαρχιακή Διοίκηση, θα συμπληρώσουν και θα υπογράψουν το έντυπο πολιτικής συμβίωσης και θα το υποβάλλουν στον Έπαρχο, καταβάλλοντας τέλη €90,00.

Μαζί με το έντυπο πολιτικής συμβίωσης έκαστο πρόσωπο πρέπει να προσκομίσει:

1. Έγκυρο και σε ισχύ δελτίο ταυτότητας ή διαβατήριο ή άλλο ισότιμο ταξιδιωτικό έγγραφο∙
2. Ένορκη Δήλωση, με την οποία θα βεβαιώνει, ότι: (α) δεν έχει συνάψει άλλο γάμο και/ή πολιτική συμβίωση, που βρίσκεται σε ισχύ, (β) δεν γνωρίζει την ύπαρξη οιουδήποτε κωλύματος ή νομικού εμποδίου για τη σύναψη της πολιτικής συμβίωσης και (γ) ότι εξασφαλίστηκε κάθε αναγκαία συγκατάθεση, όταν αυτή απαιτείται για τη σύναψη πολιτικής συμβίωσης, ή ότι δεν απαιτείται καμία τέτοια συγκατάθεση

Για να γίνει δεκτή η Ένορκη Δήλωση θα πρέπει να γίνει ενώπιον Πρωτοκολλητή Δικαστηρίου και να φέρει ημερομηνία όχι προγενέστερη του ενός μηνός από την ημερομηνία υποβολής και/ή χρησιμοποίησής της.

• Δεόντως επικυρωμένο πρωτότυπο ή αντίγραφο Πιστοποιητικού Ελευθερίας ή άλλο δεόντως επικυρωμένο, ισότιμο πρωτότυπο πιστοποιητικό, που εκδίδεται από τις αρμόδιες αρχές της χώρας καταγωγής των προσώπων, που προτίθενται να συνάψουν πολιτική συμβίωση.
• Εφόσον ο Ληξίαρχος ικανοποιηθεί από τα προσκομισθέντα έγγραφα, τα οποία συνοδεύουν το συμπληρωμένο και υπογεγραμμένο Έντυπο Πολιτικής Συμβίωσης, καλεί τα πρόσωπα να προβούν σε δήλωση ενώπιον του, ότι συμφωνούν στη σύναψη της πολιτικής συμβίωσης. Στη συνέχεια, τους διαβάζει μία δήλωση, ότι δεσμεύονται σε συμβίωση και ταυτίζουν τις τύχες τους, αναλαμβάνοντας την υποχρέωση να φροντίζουν, να στηρίζουν και να συμπαραστέκονται ο ένας στον άλλο. Ακολούθως, συμπληρώνει κατάλληλα και υπογράφει και αυτός το Έντυπο Πολιτικής Συμβίωσης, το οποίο θα υπογράψουν και οι 2 μάρτυρες, αφού επιδείξουν την ταυτότητα ή το διαβατήριό τους για σκοπούς ταυτοποίησης των στοιχείων και της ηλικίας τους.

Τέλος, ο Ληξίαρχος εκδίδει και επιδίδει σε καθέναν εκ των συμβίων δεόντως σφραγισμένο και υπογεγραμμένο αντίγραφο «Πιστοποιητικό Πολιτικής Συμβίωσης», που φέρει την ημερομηνία, κατά την οποία πραγματοποιείται και ολοκληρώνεται η διαδικασία ενώπιον του Ληξίαρχου. Αυτή η ημερομηνία αποτελεί και την έναρξη ισχύος της πολιτικής συμβίωσης.

Εννοείται, ότι για να είναι έγκυρη η σύναψη πολιτικής συμβίωσης, θα πρέπει να είναι προϊόν της ελεύθερης συναίνεσης.

Πιστοποιητικό Ελευθερίας

Το Πιστοποιητικό Ελευθερίας το οποίο εκδίδουν οι κυπριακές αρχές αποτελεί βεβαίωση την οποία εκδίδει το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης με την ιδιότητα του Ληξίαρχου Γάμων, ότι δεν έχει τελεστεί γάμος στη Δημοκρατία δυνάμει του περί γάμου νόμου, ότι δεν έχει δηλωθεί θρησκευτικός γάμος και ότι δεν έχει τελεστεί Πολιτική Συμβίωση που να βρίσκονται σε ισχύ κατά την ημερομηνία έκδοσης.

• Κύπριοι πολίτες προσκομίζουν Πιστοποιητικό Ελευθερίας από το Ληξίαρχο μετά από εκχώρηση της εν λόγω αρμοδιότητας από το Γενικό Ληξίαρχο.
• Υπήκοοι τρίτων χωρών και Ευρωπαίοι πολίτες που διαμένουν στη Δημοκρατία και έχουν στην κατοχή τους άδεια προσωρινής παραμονής ή Βεβαίωση Εγγραφής Ευρωπαίου Πολίτη, επίσης εξασφαλίζουν και προσκομίζουν Πιστοποιητικό Ελευθερίας από το ΤΑΠΜ στο οποίο αποτείνονται προσκομίζοντας Πιστοποιητικό Ελευθερίας από τη χώρα καταγωγής τους, δεόντως επικυρωμένο.
• Τουρίστες (ευρωπαίοι και υπήκοοι τρίτων χωρών) που εισέρχονται στη Δημοκρατία με άδεια περιορισμένης ισχύος, προσκομίζουν Πιστοποιητικό Ελευθερίας από τη χώρα καταγωγής τους, δεόντως επικυρωμένο.
• Ευρωπαίοι πολίτες, οι οποίοι προτίθενται να συνάψουν πολιτική συμβίωση μεταξύ τους, προσκομίζουν μόνο πιστοποιητικό ελευθερίας από τη χώρα καταγωγής τους, εξαιρούμενοι οποιασδήποτε διαπίστευσης τηρουμένων των διατάξεων του Κανονισμού 1191/2016.
• Τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 21Γ του Περί Προσφύγων Νόμου, πρόσωπα που τελούν υπό το καθεστώς πολιτικής προστασίας θα προσκομίζουν πιστοποιητικό ελευθερίας από τις αρμόδιες αρχές της Δημοκρατίας, με ισχύ 3 μήνες από την υποβολή του εντύπου για σύναψη πολιτικής συμβίωσης.  Σε αντίθετη περίπτωση οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να προσκομίζουν πιστοποιητικό ελευθερίας από τις αρμόδιες αρχές της χώρας καταγωγής τους, δεόντως επικυρωμένο, καθώς και πιστοποιητικό ελευθερίας από τις αρμόδιες αρχές της Δημοκρατίας, με ισχύ 3 μήνες από την υποβολή του εντύπου για σύναψη πολιτικής συμβίωσης.

Διαδικασία εξασφάλισης Πιστοποιητικού Ελευθερίας από το ΤΑΠΜ

• Πιστοποιητικό Ελευθερίας εκδίδεται από το ΤΑΠΜ κατόπιν αίτησης και καταβολή τέλους ύψους €34,17, με την υποβολή σειράς συνοδευτικών εγγράφων.
•  Η αίτηση υποβάλλεται από κάθε ενδιαφερόμενο ξεχωριστά και αυτοπροσώπως.  Κύπριοι που διαμένουν μόνιμα στο εξωτερικό μπορούν να υποβάλουν αίτηση στις αρμόδιες Προξενικές Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας.
•  Τα συνοδευτικά έγγραφα παρουσιάζονται σε πρωτότυπη μορφή, μαζί με φωτοαντίγραφό τους.
•  Τα δημόσια έγγραφα που εκδίδονται από ξένα κράτη, πρέπει να φέρουν επίσημη μετάφραση, η οποία γίνεται από εγγεγραμμένο μεταφραστή του ΓΤΠ στην ελληνική ή αγγλική και να είναι δεόντως επικυρωμένα, είτε με σφραγίδα APOSTILLE για τις συμβαλλόμενες με τη Σύμβαση της Χάγης του 1961 χώρες, είτε με σφραγίδες του Υπουργείου Εξωτερικών της χώρας προέλευσης και της αρμόδιας Προξενικής Αρχής της Δημοκρατίας στην εν λόγω χώρα.
•  Σε περίπτωση μη υπογραφής της Σύμβασης της Χάγης για το APOSTILLE και αν δεν υπάρχει Προξενική Αρχή της Κύπρου στην εν λόγω χώρα, τα έγγραφα μπορούν να επικυρωθούν με Σελίδα 8 από 16 o σφραγίδες από το Υπουργείο Εξωτερικών της χώρας προέλευσης, από τη διαπιστευμένης στην Κύπρο Προξενική Αρχή της εν λόγω χώρας στην Κύπρο και ακολούθως από το Υπουργείο Εξωτερικών της Κύπρου, ή o με σφραγίδα του Υπουργείου Εξωτερικών της χώρας προέλευσης και κατόπιν από την πλησιέστερη Προξενική Αρχή Κράτους που είναι διαπιστευμένο στη Δημοκρατία.

Κύπριοι Πολίτες υποβάλλουν την αίτησή τους με τα ακόλουθα συνοδευτικά:

1. Δεόντως συμπληρωμένο από τον αιτητή έντυπο αίτησης που φέρει τον τίτλο «Αίτηση για Πιστοποιητικό Ελευθερίας».
2. Διαβατήριο ή Δελτίο Ταυτότητας σε ισχύ.
3. Ένορκη Δήλωση ενώπιον Πρωτοκολλητή ότι ο αιτητής δεν έχει συνάψει γάμο, περιλαμβανομένου θρησκευτικού γάμου, ή ΠΣ που βρίσκεται σε ισχύ, δεν γνωρίζει την ύπαρξη κωλύματος και ότι εξασφαλίστηκε κάθε αναγκαία συγκατάθεση.
4.  Σε περίπτωση διαζυγίου προγενέστερου γάμου, περιλαμβανομένου θρησκευτικού γάμου, χηρείας ή λύσης Πολιτικής Συμβίωσης, προσκομίζονται, ανάλογα με την περίπτωση, τα αντίστοιχα δεόντως επικυρωμένα και μεταφρασμένα στην ελληνική ή αγγλική έγγραφα τεκμήρια.

Πολίτες Κρατών – Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποβάλλουν την αίτησή τους με τα ακόλουθα συνοδευτικά:

• Δεόντως συμπληρωμένο από τον αιτητή έντυπο αίτησης που φέρει τον τίτλο «Αίτηση για Πιστοποιητικό Ελευθερίας».

•  Διαβατήριο ή Δελτίο Ταυτότητας σε ισχύ.

• Βεβαίωση Εγγραφής (Yellow Slip).

• Ένορκη Δήλωση ενώπιον Πρωτοκολλητή ότι ο αιτητής δεν έχει συνάψει γάμο, περιλαμβανομένου θρησκευτικού γάμου, ή ΠΣ που βρίσκεται σε ισχύ, δεν γνωρίζει την ύπαρξη κωλύματος και ότι εξασφαλίστηκε κάθε αναγκαία συγκατάθεση.

• Πιστοποιητικό Ελευθερίας από την αρμόδια αρχή της χώρας καταγωγής του Ευρωπαίου πολίτη, συνοδευόμενο με το πολύγλωσσο έγγραφο, όπως ορίζεται στον Κανονισμό 1191/2016 ή μεταφρασμένο στην ελληνική ή αγγλική γλώσσα.

•  Σε περίπτωση διαζυγίου προγενέστερου γάμου, περιλαμβανομένου θρησκευτικού γάμου, χηρείας ή λύσης Πολιτικής Συμβίωσης, προσκομίζονται, ανάλογα με την περίπτωση, τα αντίστοιχα έγγραφα.

Υπήκοοι Τρίτων Χωρών υποβάλλουν την αίτηση τους με τα ακόλουθα συνοδευτικά:

• Δεόντως συμπληρωμένο από τον αιτητή έντυπο αίτησης που φέρει τον τίτλο «Αίτηση για Πιστοποιητικό Ελευθερίας».

• Διαβατήριο σε ισχύ.

• Άδεια Προσωρινής Παραμονής που η περαιτέρω ισχύς της από την ημερομηνία της αίτηση να μην είναι μικρότερη του ενός μήνα.  Σε περίπτωση μικρότερης ισχύος προσκομίζεται απόδειξη υποβολής αίτησης για ανανέωση.

• Ένορκη Δήλωση ενώπιον Πρωτοκολλητή ότι ο αιτητής δεν έχει συνάψει γάμο, περιλαμβανομένου θρησκευτικού γάμου, η ΠΣ που βρίσκεται σε ισχύ, δεν γνωρίζει την ύπαρξη κωλύματος και ότι εξασφαλίστηκε κάθε αναγκαία συγκατάθεση.

• Δεόντων επικυρωμένο και μεταφρασμένο στην ελληνική ή αγγλική γλώσσα Πιστοποιητικό Ελευθερίας από την αρμόδια αρχή της χώρας καταγωγής του αιτητή.

• Σε περίπτωση διαζυγίου προγενέστερου γάμου, περιλαμβανομένου θρησκευτικού γάμου, χηρείας ή λύσης Πολιτικής Συμβίωσης, προσκομίζονται, ανάλογα με την περίπτωση, τα αντίστοιχα δεόντως επικυρωμένα και μεταφρασμένα στην ελληνική ή αγγλική γλώσσα.

Το παρόν άρθρο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί νομική συμβουλή. Για περισσότερες πληροφορίες επί του θέματος και την παροχή εξειδικευμένης νομικής συμβουλής παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μας.